Gedwongen behandeling

Al het nieuws wordt al weken bepaald door de uitbraak van het Corona virus.

Toch was ik afgelopen week, eerlijk gezegd, méér aangedaan door het nieuws over Kiemtie in de Volkskrant. Het artikel heeft als titel "Geen begeleider zag dat Kiemtie de hoop verloor".

De kern van het probleem had ook werkelijk niet treffender geformuleerd kunnen worden.

In januari 2019 maakte Kiemtie een eind aan haar leven.

In haar afscheidsbriefje geeft ze aan jeugdzorg te haten en de overheid te haten en daarom dood te willen. Ze geeft aan van haar moeder te houden en van twee begeleiders waar ze wél vertrouwen in had. Zij wilde niets liever dan bij haar moeder zijn. Haar moeder wilde niets liever dan haar 14-jarige dochter bij zich te hebben.

De moeder van Kiemtie heeft er alle begrip voor dat haar kinderen bij haar zijn weggehaald toen  ze op 16 jarige leeftijd 3 kinderen had. Zij was niet in de omstandigheden om haar kinderen op een verantwoorde wijze op te voeden.

Maar, is haar klacht, ze is geen 16 gebleven! Ze heeft inkomen, een woning en volgt een mbo opleiding. Ze heeft haar leven op de rit en acht zich in staat haar kind(eren) op te voeden.

De hulpverleners bleven echter die tienermoeder van 14 tot 16 jaar zien en bleven hangen in de verhalen van toen. Ze vinden het niet verantwoord de kinderen terug te plaatsen bij de moeder.

Zij vinden het (blijkbaar) meer verantwoord de 3 kinderen die tot 2015 bij elkaar geplaatst waren in een pleeggezin uit elkaar te halen waarbij Kiemtie in een jeugdzorginstelling wordt geplaatst, met een reeks overplaatsingen als gevolg. In 2017 wordt geoordeeld dat alle pogingen het gedrag van het meisje te veranderen gedoemd zijn te mislukken omdat ze maar één wens heeft ; Bij haar moeder zijn. Het Leger des Heils (onder wiens zorg Kiemtie valt) en de Raad voor de Kinderbescherming oordelen dat moeder Kiemtie niet de ontwikkelingsmogelijkheden kan bieden die ze nodig heeft.

Wáár is dit op gebaseerd, hoe zorgvuldig is dit onderzocht, is dit getoetst,  is dit ook afgezet tegen alternatieven?

Er is gekozen voor het alternatief van gesloten jeugdzorg waar fout op fout wordt gestapeld, waar langs elkaar heen wordt gecommuniceerd, waar toezeggingen gedaan worden dat Kiemtie weer thuis kan gaan wonen, waar die toezeggingen weer worden terug getrokken "omdat ze waren gedaan toen men nog niet over het volledige dossier beschikte".

Het alternatief waarin uiteindelijk aan de broer van Kiemtie wordt toegezegd dat hij wél thuis mag gaan wonen en zij niet omdat "hij zo vaak is weggelopen uit de instellingen waar hij verblijft, dat de jeugdbescherming geen andere oplossing meer weet".

Intussen zien de klasgenoten van Kiemtie wél, maar de begeleiders van de instelling waar ze verblijft niét dat het steeds slechter gaat met Kiemtie. De Inspectie geeft in haar verslag aan dat niet goed gekeken is naar de oorzaak van het opstandige gedrag van Kiemtie, maar dat er slechts repressief op gereageerd is. De kennis in de gesloten jeugdzorg over psychiatrische problemen en de aandacht voor het voorkomen van zelfdoding is volgens de Inspectie onvoldoende.

De Jeugdbescherming van het Leger des Heils reageert op het overlijden van Kiemtie en op het rapport van de Inspectie met de mededeling dat verbeteringen zijn doorgevoerd, informatieoverdracht is verbeterd, gedragswetenschappers meekijken. (Deden ze dat dan nog niet???) Ze geven aan zichzelf te scholen in het voorkomen van suïcide. Ze geven aan inmiddels te weten dat gedwongen behandeling en het afzonderen van kinderen niet werkt. Ze zoeken (daarom) naar alternatieven om het verblijf in de gesloten jeugdzorg zo kort mogelijk te laten zijn.

Mij geeft dit bepaald niet het vertrouwen dat er ook maar iets zal veranderen. Daarvoor heb ik té vaak en té lang deze situaties gezien en deze reacties gehoord.

Helaas denk ik dat de advocaat van de moeder van Kiemtie gelijk heeft wanneer hij zegt :

"Het is pijnlijk om te zien hoe dit systeem werkt. Als je er eenmaal in zit en er staan een paar uitspraken tegen je op papier, dan ben je verloren."

Kinderen bij hun moeder/ouders weghalen kán/zál in een uiterste geval noodzakelijk zijn, maar dat geeft wel een ontzettende hoeveelheid verantwoordelijkheid!

Verantwoordelijkheid om een nadrukkelijk veiligere, gezondere, prettigere, gelukkigere omgeving te creëren voor het kind.

De verantwoordelijkheid om voortdurend te blijven toetsen of de uithuisplaatsing nog steeds gerechtvaardigd, noodzakelijk is en een betere situatie is dan thuis wonen (waarbij in de overwegingen moet worden meegenomen hoe je ambulant die thuissituatie zó kan ondersteunen dat het wel verantwoord is).

Zolang deze verantwoordelijkheden in de Jeugdzorg en bij Raden voor Kinderbescherming niet tot op het bot gevoeld worden en er ook naar gehandeld wordt, zal er helaas niets veranderen en zal Kiemtie niet de laatste zijn die geen uitweg meer ziet en zichzelf totaal ten einde raad van het leven berooft.

Volg voor het volledige artikel in de Volkskrant de volgende link